7 tips για να βοηθήσουμε τα παιδιά μας να καταπολεμήσουν το άγχος από τα social media

Ο φόβος του να μένουν στην απ’ έξω μπορεί να κάνει τους έφηβους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να νιώθουν άγχος. Όμως, έχετε τη δυνατότητα να τα βοηθήσετε. Οι έφηβοι στέλνουν μηνύματα, κάνουν tweet, ανεβάζουν snaps (χρησιμοποιούν δηλαδή την εφαρμογή snapchat) και ποστάρουν σαν τρελοί. Μάλιστα, περίπου οι μισοί από τους εφήβους χρησιμοποιούν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης καθημερινά και για κάποιους αυτό σημαίνει να τσεκάρουν το Instagram, το TikTok ή το Snapchat εκατοντάδες (ή χιλιάδες) φορές την ημέρα. Πολλοί έφηβοι το να επικοινωνούν με τους φίλους τους μέσω διαδικτύου το βρίσκουν μια θετική εμπειρία και αυτό γιατί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να επηρεάσουν την ψυχική υγεία των παιδιών και ειδικά των έφηβων κοριτσιών.

Το πιο δύσκολο κομμάτι για τους γονείς είναι να αναγνωρίσουν το κρίσιμο σημείο μεταξύ μιας υγιούς σχέσης με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και των αρνητικών αποτελεσμάτων τους. Μπορείτε να το κάνετε αυτό καταλαβαίνοντας πως τα παιδιά σας χρησιμοποιούν διάφορες πλατφόρμες, βοηθώντας τα να μάθουν να αναγνωρίζουν τα όρια τους και υποστηρίζοντάς τα να βρουν μία υγιή ισορροπία μεταξύ της διαδικτυακής και της μη διαδικτυακής κοινωνικοποίησης. 

Αν και ο φόβος να μείνουν στην απ΄ έξω είναι ένα κλασικό σημάδι δυσχέρειας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, είναι δύσκολο να ξέρουμε τι είναι φυσικό εφηβικό άγχος και τι είναι λόγος ανησυχίας. Πολλοί γονείς έχουν παρατηρήσει τα προηγουμένως εξωστρεφή έφηβα παιδιά τους να κλείνονται όλο και περισσότερο στον εαυτό τους, καθώς απορροφώνται όλο και πιο πολύ από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η έρευνα για την συσχέτιση μεταξύ αυξημένης χρήσης κινητού και μέσων κοινωνικής δικτύωσης και διαγνώσεων εφηβικής ψυχικής υγείας δεν έχει ακόμα εντοπίσει την άμεση αιτιότητα. Ακόμη, η συσχέτιση είναι αρκετά δυνατή ώστε να προτείνει στους γονείς να προσεγγίσουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με προσοχή, ειδικά αν τα παιδιά βρίσκονται σε γκρουπ υψηλού κινδύνου.

Γνωρίζοντας απλά τι κάνουν τα παιδιά σας, τι είδους εμπειρίες έχουν και πως νιώθουν για τις αλληλεπιδράσεις τους, είναι κάτι που μπορεί να βοηθήσει πολύ ώστε να προστατέψετε το παιδί σας. Αν βλέπετε τα παιδιά σας να δυσκολεύονται, να είναι συνέχεια αγχωμένα ή να μένουν ξύπνια την νύχτα στέλνοντας μηνύματα, να επέμβετε. Τι μπορείτε να κάνετε, λοιπόν:

1. Ακούστε. Μπορεί να είναι εύκολο να παρερμηνεύσετε το άγχος που προκαλείται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως επιφανειακό, καθώς για πολλούς προέφηβους και εφήβους τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι η κοινωνική τους ζωή.
2. Μην κρίνετε. Το Snapchat φαίνεται λίγο χαζό, δεν φαίνεται; Αλλά για τους προέφηβους και τους εφήβους το να επικοινωνούν με τους φίλους τους είναι ένα φυσιολογικό κομμάτι της παιδικής ανάπτυξης. Για εσάς, σημαίνει ότι περνάνε πολλές ώρες στο κινητό τους. Για αυτούς σημαίνει πολλά. Πρέπει να αποδεχτείτε ότι είναι σημαντικό για αυτούς. 
3. Υποστηρίξτε τις ζωές τους εκτός διαδικτύου. Ο φόβος του να μείνουν στην απ΄ έξω μπορεί να μειώσει την αυτοεκτίμηση των παιδιών αλλά η καλύτερη άμυνα είναι η δυνατή αίσθηση του τι κάνει τα παιδιά μοναδικά, αξιόλογα και πολύτιμα. Βοηθήστε τα παιδιά να παίρνουν μέρος σε αθλήματα, κλαμπ, θεατρικά, εθελοντική εργασία ή ακόμα και διαδικτυακά χόμπι για να τα βοηθήσετε να καταλάβουν τα θετικά και τα αρνητικά του άγχους που προκαλείται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
4. Βάλτε όρια. Το να τα ακούτε και να τους δίνετε επιβεβαίωση είναι σημαντικό, αλλά πρέπει να θέσετε και κάποια βασικά όρια για το πού και πότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί το κινητό ή ο υπολογιστής. Ξεκινήστε με το να απενεργοποιήσετε τα κινητά σας μία ώρα πριν πέσετε για ύπνο και τοποθετήστε τα στο δωμάτιο σας, ώστε να βοηθήσετε τα παιδιά να μην μπουν στον πειρασμό να μείνουν ξύπνια μέχρι αργά στέλνοντας μηνύματα. Μπορείτε να προτείνετε να πουν στους φίλους τους ότι θα αποσυνδεθούν μια συγκεκριμένη ώρα, ώστε να μην περιμένουν κάποια απάντηση.
5. Μετατοπίστε το που εστιάζουν. Αν τα παιδιά νιώθουν συναισθηματικά επιβαρυμένα και φορτωμένα με το να παρακολουθούν τι συμβαίνει στο διαδίκτυο, ενθαρρύνετέ τα στο να εστιάσουν να κάνουν κάτι διαφορετικό. Ίσως μπορούν να δημιουργήσουν τα δικά τους memes, να χορογραφήσουν τους δικούς τους χορούς ή να σχεδιάσουν τα δικά τους παιχνίδια. Το να ενθαρρύνετε τα παιδιά να χρησιμοποιούν την δημιουργική πλευρά των εργαλείων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να μετατοπίσει την συγκέντρωση τους σε μια αίσθηση επιτυχίας.
6. Χρησιμοποιήστε τις ρυθμίσεις των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Όλες οι εφαρμογές έχουν ρυθμίσεις για να σε βοηθήσουν να κρατήσεις ένα χαμηλό προφίλ. Μπορείς να απενεργοποιήσεις την κατάστασή σου ώστε να μην ξέρουν οι φίλοι σου πότε είσαι ενεργός, να κάνεις σίγαση σε κάποια άτομα για να αποδεσμευτείς για λίγο και να μπεις στην “λειτουργία φάντασμα” ώστε να μην μπορούν να σε βρουν οι φίλοι σου. Κάποιες εφαρμογές έχουν ακόμα και χαρακτηριστικά που μπορούν να περιορίσουν τον χρόνο που περνάς στο διαδίκτυο ή σου θυμίζουν να κάνεις διάλειμμα. Χρησιμοποιώντας αυτές τις ρυθμίσεις σου δίνεται η δυνατότητα να πάρεις την κατάσταση στα χέρια σου, το οποίο μπορεί να σε βοηθήσει να ανακουφιστείς από το άγχος.
7. Ρωτήστε ερωτήσεις που δεν καταλήγουν κάπου. Δεν πρέπει να λύσετε εσείς τα προβλήματα τους. Μπορείτε όμως να τους βοηθήσετε να σκεφτούν τι μπορούν να κάνουν και τι όχι. Εδώ είναι κάποιες ερωτήσεις που μπορείτε να κάνετε: 

• Υπάρχουν κάποιες συνήθειες που μπορεί να θέλεις να αλλάξεις; (Όπως το να μην κοιτάς το κινητό σου πριν πέσεις για ύπνο).
• Τι θα συνέβαινε αν απενεργοποιούσες το κινητό σου; Για μία ώρα; Για μία μέρα;
• Έχεις σκεφτεί να επιβραβεύσεις τον εαυτό σου που δεν κοίταξες το κινητό σου ή τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή; (Κάντο!)
• Ποια είναι τα θετικά και τα αρνητικά του να χρησιμοποιείς το Instagram και άλλες εφαρμογές μέσων κοινωνικής δικτύωσης;
• Τι θα συνέβαινε αν δεν ακολουθούσες ή διέγραφες από φίλο σου κάποιον που σε έκανε να νιώθεις άσχημα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
• Παρατηρείς ότι έχεις καλύτερες ή χειρότερες αντιδράσεις σε δημοσιεύσεις ή  μηνύματα ανάλογα με το πώς νιώθεις εκείνη την μέρα;