Η Διάταραχή Ελλειμματικής Προσοχής- Υπερκινητικότητα είναι μια νευροβιολογκή και συμπεριφορική διαταραχή. Τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της είναι η απροσεξία, η διάσπαση προσοχής, η αδεξιότητα και η υπερκινητικότητα. Οφείλεται σε δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος, υπεύθυνο και για την κίνηση του σώματος, αλλά και σε γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες. Προσβάλλει το 5-20% των παιδιών. Τα αγόρια έχουν 3 φορές περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν τα συμπτώματα, πριν την ηλικία των 7 χρόνων, γιατί οι επιθετικές και υπερ-κινητικές κινήσεις τους, κάνουν τον ενήλικα να παρατηρήσει τη συμπεριφορά τους, νωρίτερα. Στα κορίτσια, τα συμπτώματα, εμφανίζονται, συνήθως, μετά τα 7 χρόνια. Παρουσιάζουν μεγαλύτερα ποσοστά άγχους και κατάθλιψης, έχουν προβλήματα στη διατροφή τους (ανορεξία ή βουλημία) και αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες αποτυχίες στις σχέσεις με τους άλλους και στο χώρο εργασίας τους, απ’ ότι συμβαίνει στα αγόρια.
Τα χαρακτηριστικά των παιδιών με ΔΕΠ-Υ είναι τα εξής:
– Είναι παρορμητικά. Ενεργούν αυθόρμητα, είναι ανυπόμονα και απαιτούν την άμεση ικανοποίηση των επιθυμιών τους, αλλιώς θυμώνουν εύκολα.
– Είναι απρόσεκτα. Δυσκολεύονται να ακολουθούν οδηγίες, χάνουν πράγματα, η προσοχή τους διασπάται από τα διάφορα εξωτερικά ερεθίσματα, αφαιρούνται εύκολα, αγχώνονται, αφήνουν μισοτελειωμένες δουλειές και δεν ακούν αυτόν που τους απευθύνει τον λόγο.
– Είναι υπερκινητικά. Κινούνται γρήγορα με αποτέλεσμα να είναι επιρρεπείς σε ατυχήματα, υπάρχει έλλειψη ηρεμίας, αισθάνονται την ανάγκη να κρατούν, πάντα, κάτι στα χέρια τους και έχουν εμφανή εκνευρισμό.
– Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
– Δεν αντέχουν τις αλλαγές στη ρουτίνα τους.
– Παρουσιάζουν αστάθεια στη διάθεσή τους.
– Αντιμετωπίζουν προβλήματα ύπνου.
Στο σχολείο:
– Δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στο ελεύθερο παιχνίδι.
– Κουνιούνται πέρα δώθε στο θρανίο τους.
– Γράφουν γρήγορα και πολλές φορές δυσανάγνωστα (το 60% των παιδιών με ΔΕΠ-Υ έχουν δυσγραφία).
– Είναι αργοί στην ανάγνωση κειμένων και δυσκολεύονται στην ανάγνωση ποιημάτων.
– Κάνουν ορθογραφικά λάθη.
– Αργούν να κάνουν τις αριθμητικές πράξεις και δείχνουν εμφανή εκνευρισμό και ανυπομονησία στην επίλυση των προβλημάτων.
– Παρουσιάζουν ανεπαρκή έλεγχο των λεπτών κινήσεων με αποτέλεσμα να υστερούν στην κοπτική και στη ζωγραφική.
– Δεν τελειώνουν τις σχολικές τους εργασίες.
Τα θετικά χαρακτηριστικά των παιδιών με ΔΕΠ-Υ:
– Έχουν πολύ χιούμορ.
– Είναι δραστήρια και έξυπνα.
– Είναι αυθόρμητα και επίμονα.
– Δε βαριούνται εύκολα.
– Είναι πρόθυμα στο να δοκιμάζουν καινούρια πράγματα.
– Γνωρίζουν πως να διασκεδάζουν το κοινό.
– Είναι πολύ καλά στην παρέα.
– Δείχνουν ευαισθησία στις ανάγκες των άλλων.
– Τα βγάζουν πέρα σε δύσκολες καταστάσεις.
– Έχουν πολλή φαντασία.
– Είναι καλά στους αυτοσχεδιασμούς.
– Είναι καινοτόμα.
– Προσπαθούν, με κάθε τρόπο, να αποδίδουν εξίσου με τους συμμαθητές τους, στο σχολείο.
– Είναι τόσο φιλότιμα, που προσπαθούν πολύ ώστε να μην απογοητεύσουν τους γονείς και τους δασκάλους του.
– Δουλεύουν πολύ σκληρά για να πετύχουν επαγγελματικά.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί, πως αν κάποιο παιδί εμφανίζει κάποιο από τα παραπάνω χαρακτηριστικά, δε σημαίνει πως έχει τη διαταραχή της ΔΕΠ-Υ. Ο γονιός και ο δάσκαλος χρειάζεται να παρατηρούν τη συμπεριφορά του και αν αυτή δεν αντιστοιχεί στις συμπεριφορές του συνόλου και ορισμένα συμπτώματα επιμένουν, τότε θα πρέπει να συμβουλευτούν κάποιον ειδικό.
Ιωάννα Δημητριάδου |
Ειδική Παιδαγωγός με εξειδίκευση στη Δυσλεξία και στις Μαθησιακές δυσκολίες, PgD |
Orton-Gillingham Practitioner |
Συγγραφέας |
Αρθρογράφος |